HỘI THẢO: PHÒNG TRÁNH RỦI RO CHÁY NỔ TRONG TÒA NHÀ CHUNG CƯ

Phòng ngừa rủi ro về cháy nỗ trong quản lý nhà chung cư – đây là nội dung hội thảo mà Trường Doanh Chủ (đơn vị chuyên đào tạo nghiệp vụ quản lý vận hành nhà chung cư) đã tổ chức vào ngày 08/11/2015.

Nội dung Hội thảo rất thiết thực, đặc biệt là phần nào đó có thể trả lời cho những lo ngại của những cư dân sinh sống tại các Chung cư, nhà cao tầng.

Tham gia trao đổi tại Hội thảo đồng chí Đinh Văn Hưng- trưởng đại diện tạp chí PCCC Thuộc Bộ công an Phía Nam tham gia trao đổi nội dung: " Nguyên nhân cháy nổ trong các tòa nhà chung cư".

Đại diện phía Công ty Quản lý Bất động Sản My House, Chủ tịch HĐQT của Công ty Ls. Nguyễn Thị Mỹ Viễn đã tham gia trao đổi trong hội thảo với chuyền đề: Trách nhiệm pháp lý thuộc về ai khi có thiệt hại từ sự cố rủi ro về cháy nỗ xảy ra trong các tòa nhà, chung cư?Qua đó, nội dung chính được đề cập tới trong bài trao đổi gồm:

Nguyên nhân xảy ra vụ cháy?

Có 3 nguyên nhân chính :

- Do hệ thống kỹ thuật của chung cư không đảm bảo: Hệ thống không đúng tiêu chuẩn, chưa được nghiệm thu, chất lượng kém, thiếu, chưa đầy đủ ...
- Do lỗi quản lý, sử dụng: Lỗi tắt trách của đơn vị quản lý vận hành (nghiệp vụ yếu kém, thiếu trách nhiệm, không thực hiện, thực hiện không đầy đủ, không đúng quy định….); lỗi bất cẩn của người sử sụng (sử dụng thiết bị điện quá tải, quên tắt thiết bị điện, quên tắt bế khi đun nấu, đốt đèn cày, vàng mã , hút thuốc lá và vứt tàn thuốc bừa bãi, lỗi do thi công không đảm bảo an toàn, nỗ bình gas…)
- Do sự kiện bất khả kháng: Sấm sét gây chập điện , bạo động, khủng bố (đánh bom).
Hều hết các sữ cố cháy vừa qua đều từ nguyên nhân chập điện, nỗ bình gas và bất cẩn trong quá trình quản lý, sử dụng.

Các chủ thể có thể chịu trách nhiệm pháp lý?
- Chủ đầu tư Chung cư đó (Xem xét chủ yếu về chất lượng hạ tầng kỹ thuật, hệ thống và chất lượng sản phẩm bàn giao cho khách hàng) .
- Đơn vị quản lý toàn nhà : Xem xét trách nhiệm liên quan đến công tác quản lý vận hành, nghiệp vụ …(đã làm tròn trách nhiệm hay chưa? Đảm bảo yêu cầu chưa…?) . Ngươì đại diện theo pháp luật hoặc những người được giao trách nhiệm trực tiếp thực hiện công tác an toàn PCCC tại tòa nhà đó phải chịu trách nhiệm
- Ban quản trị tòa nhà (trong trường hợp đã được thành lập) về việc gám sát đơn vị quản lý, về việc phê duyệt các hạng mục bảo trì thuộc phần sở hữu chung nhằm đảm bảo an toàn cho hệ thống…
- Chủ sở hữu/người sử dụng và bên gây ra cháy nỗ (chủ yếu là các trường hợp cháy bên trong căn hộ do lỗi quản lý , sử dụng bất cẩn, trong trường hợp không có lỗi thì vẫn chịu trách nhiệm bồi thường thiệt hại ngoài hợp đồng)

Trách nhiệm như thế nào?
Trách nhiệm pháp lý trong trường hợp này có 3 loại trách nhiệm:
- Trách nhiệm hình sự
Tùy vào nguyên nhân , diễn biến và mức độ thiệt hại của vụ cháy mà chủ thể chịu trách nhiệm pháp lý phải ghánh chịu những trách nhiệm sau:
+ Bị truy cứu trách nhiệm hình sự theo điều 145 – BLHS về tội “Vô ý gây thiệt hại nghiêm trọng đến tài sản” theo đó, chủ thể chịu trách nhiệm phải ghánh chịu mức hình phạt từ cải tạo không giam giữ đến 2 năm hoặc phạt tù từ 3 tháng đến 2 năm, nếu thiệt hại từ 50 triệu đồng đến dưới 500 triệu đồng. Nếu thiệt hại từ 500 triệu đồng trở lên thì bị phạt tù từ 1 – 3 năm tù.
+ Ngoài ra, nếu có thiệt hại về tính mạng, sức khỏe của người khác thì tùy trường hợp có thể bị truy cứu thêm tôi “vô ý gây thương tích hoặc vô ý làm chết người” .
+ Trong trường hợp nguyên nhân cháy được xác đinh là do chủ thể vi phạm các quy định về PCCC thì sẽ bị truy cứu trách nhiệm hình sự theo điều 240 – BLHS về tội “ Vi phạm các quy định về an toàn PCCC” với mức hình phạt từ 6 tháng đến 5 năm tù, nếu gây hậu quả nghiêm trọng thì bị xử phạt từ 3 năm đến 8 năm tù , và nếu hậu quả đặc biệt nghiêm trọng thì b5 xử phạt từ 7 năm đến 12 năm tù .
Như cháy Chợ Phổ Hiến – Hải Dương, thì Phó ban quản lý chợ (người trực ca hôm đó) đã bị xử phạt 7 năm tù vì vi phạm quy định PCCC theo đều 240 BLHS.
- Trách nhiệm dân sự (bồi thường thiệt hại) :
+ Đối với thiệt hại của người dân là tài sản bên trong căn hộ: Tùy nguyên nhân, mức độ thiệt hại và lỗi mà chủ thể chịu trách nhiệm phải bồi thường thiệt hại cho những người bị thiệt hại ngoài hợp đồng (từ điều 604, 605 , 606 Bộ luật dân sự) .
+ Đối với thiệt hại từ bãi xe (Chung cư Xa La): Đây là Hợp đồng gửi giữ tài sản theo điều Căn cứ quy định từ điều 559 đến 566 BLDS và điều 401 BLDS thì bên giữ tài sản phải bồi thường thiệt hại (Bên giữ tài sản có thể là CHủ đầu tư, Đơn vị quản lý Tòa nhà, đơn vị được giao thầu khai thác bãi giữ xe hoặc Đơn vị bảo vệ Chung cư đó mà được giao trách nhiệm trông giữ xe ...)
- Trách nhiệm hành chính (bị xử phạt vi phạm hành chính trong linh vực an toàn về PCCC) : Quy định tại nghị định 52/2012/NĐ-CP .

Trách nhiệm thuộc về ai?
Như trên đã nêu, tùy nguyên nhân xảy ra vụ cháy, nỗ , diễn biến của vụ cháy nỗ mà xác định ai là người chịu trách nhiệm.
- Nếu chất lượng hệ thống không đảm bảo , không đúng tiêu chuẩn, chưa được nghiệm thu, CDT không thực hiện hoặc thực hiện không đầy đủ những khuyến cáo, cảnh báo của cơ quan chức năng, BQL tòa nhà …thì CDT phải chịu trách nhiệm toàn bộ (Chung cư Xa La – Hà Nội).
- Trường hợp hệ thống đảm bảo, nhưng công tác quản lý vận hành không đúng quy trình, không đảm bảo vệ mặt chuyên môn, thiếu trách nhiệm (không bảo trì hệ thống thường xuyên, không kiểm tra để phát hiện kịp thời những hư hỏng hoặc những tiềm ẩn sẽ hư hỏng, không có đề xuất sửa chữa, bảo trì thay thế, ….) thì trách nhiệm thuộc về đơn vị quản lý vận hành.
- Trường hợp do lỗi không cấp kinh phí hoặc phê duyệt thì CDT hoặc BQT tòa nhà (nếu đã chuyển giao cho BQT) thì bên có quyền phê duyệt thực hiện đó mà không phê duyệt, chậm trễ/trì hoãn phê duyệt những đề xuất, đề nghị, khuyến cáo của đơn vị quản lý vận hành thì các chủ thể này phải chịu trách nhiệm.
- Trường hợp do nguyên nhân từ người sử dụng (cháy bên trong căn hộ, cháy lan, cháy do thi công không đảm bảo an toàn…) thì chủ sở hữu căn hộ bị cháy ảnh hưởng đến các chủ thể khác phải chịu trách nhiệm.
- Đối với các sự cố liên quan đến sự kiện bất khả kháng thì bên nào bị ảnh hưởng , bên đó tự chịu (điều 166 – BL dân sự 2005).
Ngoài ra, theo quy định hiện hành thì chung cư từ 5 tầng trở lên đươc xem là nơi có nguy cơ về cháy nỗ nên bắt buộc phải thẩm duyệt về PCCC trong quá trình thiết kế. Đồng thời đây cũng là công trình bắt buộc phải mua bảo hiểm cháy nỗ bắt buộc. Theo đó, chủ sở hữu phải mua bảo hiểm cháy nỗ cho phần sở hữu riêng của mình. Đối với phần sở hữu chung thì Chủ đầu tư hoặc Ban quản trị hoặc Đơn vị quản lý vận hành sẽ đại diện mua bảo hiểm và chi phí mua bảo hiểm cho phần sở hữu chung sẽ phân bổ theo diện tích sở hữu riêng do từng chủ sở hữu phải đóng góp kinh phí.
Việc mua bảo hiểm cháy nỗ không góp phần phòng cháy cũng không góp phần chữa cháy, nhưng nó là biện pháp nhằm khắc phục một phần hậu quả của sự cố cháy nỗ xảy ra. Nhưng nếu không mua bảo hiểm cháy nỗ bắt buộc, thì chủ sở hữu sẽ bị xử lý vi phạm hành chính.
Và trách nhiệm Phòng cháy & chữa cháy là trách nhiệm toàn dân (điều 5 – Luật PCCC) . Mong từng cư dân không thờ ơ hay phó mặc sự an toàn của mình cho những người khác.
Thông điệp cuối cùng gửi đến chúng ta là mọi người hãy nâng cao ý thức trách nhiệm trong công tác PC&CC, để an toàn cho cộng đồng và cho chính bản thân và những người thân yêu của mình.

Sau khi trao đổi các nội dung chính, các diễn giả đã ngồi lại cùng giao lưu tại hội thảo, giải đáp các thắc mắc từ phía người tham gia. Rất nhiều câu hỏi, cũng như những thắc mắc về vấn đề Phòng tránh rùi ro cháy nổ tại Nhà chung cư được đưa ra với các diễn giả và được giải đáp kỹ lưỡng.

Hội thảo kết thúc thành công và kiến thức về việc PCCC, cứu hộ cứu nạn; cũng như những kiến thức pháp lý liên quan được bổ túc. Thiết nghĩ rất cần những buổi trao đổi kiến thức về PCCC tại các tòa nhà để cư dân có thể nắm rõ tầm quan trọng, trách nhiệm của mình vì trách nhiệm Phòng cháy & chữa cháy là trách nhiệm toàn dân (điều 5 – Luật PCCC) .

Một số hình ảnh từ hội nghị:

My House